ISTORIJAT
Ideja o izgradnji stambenog kompleksa na obali Save na području sela Bežanija javila se 1962. godine, a tri godine kasnije raspisan je jugoslovenski konkurs za izgradnju blokova 45 i 70 koji su predviđeni kao dva identična stambena naselja.
Projektanti urbanističke celine koji su pobedili na jugoslovenskom konkursu bili su arhitekte :Ivan Tepeš i Velimir Gredelj. Izvođači projekta bili su Jovan Mišković i Milutin Glavički. Stambene solitere projektovali su arh. Branko i Stana Aleksić (šestosratnice), arh.Mihajlo Čanak (osmospratnice), i arh. Grgur Popović solitere spratnosti od 10 do 14. Dvospratne i četvorospratne zgrade projektovao je arh.Rista Šekerinski. Osnovu školu Branko Radičević projektovao je arhitekta Đorđo Vasiljević.
Blok je planiran za 16 ooo stanovnika. Na površini od 56 ha 1969. godine započela je izgradnja bloka 45. Tokom 1973. godine Blok 45 je završen i počelo je useljavanje u 66 stambenih objekata sa ukupno 4542 stana. Struktura stanova je bila raznovrsna: jednosobni,jednoiposobni, dvosobni, dvoiposobni, trosobni, troiposobni i četvorosbni stanovi, kojih je procentualno bilo svega 4%. Sagrađeno je 45 solitera, 21 kompleks četvorospratnica i dvospratnica, osnovna škola, vrtić, a kasnije i ostali objekti .
Godine 1975. završena je izgradnja škole "Branko Radičević" i obdaništa sa jaslama "Bambi". Dve školske godine od prvih useljenja 1972. do 1974. odvijale su se u improvizanim učionicama unutar zajedničkih prostorija koji su bili smešteni u suterenima solitera. Tu su bile i prve lekarske ambulante, i radnje.
Pogled na OŠ Branko Radičević
Škola Branko Radičević bila je jedna od najmodernijih škola u tadašnjoj SFRJ, a arhitektura brutalizma ispoljila je neke od svojih najboljih odlika. Od dve zgrade kvadratne osnove, manja jednospratna zgrada bila je namenjena osnovcima do 4 razreda a veća dvospratna zgrada učenicima od 5. do 8 razreda. Dugačak hodnik tzv pasarela spajao je dve zgrade i kroz 4 ulaza vodio u školu. Po dva dvorišta i igralište bili su predviđeni i za ambijentalnu nastavu. Manje dvorište bilo oivičeno širokim kaskadnim betonskim klupama koje su omogućavale izvođene časova napolju. Unutrašnji dizajn bio je inovativan sa unutrašnjim atrijumom i bazenom predviđenom za učenike. Kabineti, svečane sale, trpezarije, učionice bile su opreljene modernim mobilijarom, pa je nastava u ovoj školi postala uzor u dizajnu obrazovnih ustanova u tom periodu.
OŠ Branko Radicevic 1974. odeljenje I/6
U centru bloka nalazio se prostor tzv. mesne zajednice "Sava" koja je predstavljala specifični oblik lokalne samouprave u periodu samoupravnog socijalizma. Iako je mesna zajednica osnovana 1973, zgrada je završena 1977. kada je te godine 14. maja tadašnji predsednik Josip Broz Tito posetio Blok 45 . U okviru ovog objekta bili su smešteni biblioteka, pošta, apoteka, i nekoliko prodajno-zanatskih radnji. U blizini Mesne zajednice postavljena je skulptura Ptica ili Petao 1976. godine. Delo je skulptora Miroslava Sunajaca, a njegova visina isa postoljem iznosi 385 cm.
Devedesetih godina blok 45 je pretrpeo izmene koje su bile posledica političko ekonomske krize, koje su rezultirale povećanom i neplanskom izgradnjom objekata namenjenih komercijalnim sadržajima. U centralnoj zoni, uz šetališe, podignut je partnerni kompleks komercijalnih prodavnica koje su često menjale svoju namenu, pa je najveći broj objekata zapušten.
Uz ulicu Jurija Gagarina sagrađen je tržni centar Enjub, komercijalni objekat prepušten vlasnicima privatnih radnji, pa je njegovo stanje promenjljivo i često zapušteno. Podignut je i objekat JKP Parking servisa - perionica automobila, kao i više stambenih objekata.
IZGLED
Soliteri u Bloku 45
Struktura bloka 45 je podrazumevala izgradnju stambenih objekata koji se stepenasto uzdižu od obale reke Save prema ulici Jurija Gagarina, da bi se stanovnicima omogućio pogled na reke i sunčanu južnu stranu. Zbog ovoga je naselje imalo nezvaničan naziv Naselje sunca, po ugledu na Korbizjeov Ozareni grad.
Blok je podeljen na priobalni južni deo u kojem su smeštene dvospratne i četvosprtne zgrade koje formiraju kompleks od tri zgrade (u obliku ćiriličnog slova P) . Dvospratne zgrade su bile neposredno uz priobalni deo, a četvorsratne zgrade bile su uvučene ka središnjem delu bloka. Blok od tri zgrade formirao je atrijumski prostor u kojem se nalazilo igralište za decu sa parkom.
Kaskadnim ređanjem formiran je i drugi deo bloka sa soliterima koji su raspoređeni u redovima po visini od 6, 8, 10, 12, i 14 spratova. Svaki soliter je imao i dodatni sprat-potkrovlje koje je bilo predviđeno za umetničke ateljee.
Od 80-tih godina 20. veka u Bloku počinje izrada prvih grafita u vidu različitih tagova (potpis) u crno srebrnoj kombinaciji. Iscrtavanje grafita nastavljeno je devedesetih kada počinje formiranje prvih grafiti grupa, i do danas je Blok mesto na kome nastaju neki od najinteresntnijih beogradskih grafita.
Grafit levo: Bob Rok iz stripa "Alan Ford" grafiti umetnik Doktor Gi (1995.) desno reper Mob Dip, grafiti umetnici Juice i Kivi KC
