Скочи на садржај

MUZEJ AUTOMOBILA

GDE SE NALAZI?

Muzej automobila se nalazio u ulici Majke Jevrosime 30 u nekadašnjoj Modernoj garaži, ali je 8.02. 2024. godine muzej prinudno iseljen, zbog pravno-imovinskih sporova.

 

ISTORIJAT

Muzej automobila je nastao kao privatna zbirka Bratislava Petkovića, vlasnika zbirke istorijskih automobila. Iako je, uz Petkovića, Grad Beograd suosnivač Muzeja, do 8.02.2024. kada je Muzej prinudno iseljen, gradske vlasti nisu pronašle adekvatne prostorije za njegovo izmeštanje, već su svi muzejski eksponati premešteni u privatne garaže po gradu.

Sedište Muzeja bilo je u zgradi pod nazivom "Moderna garaža" koja je predstavljala karakterističan spomenik industrijske arhitekture. Izgrađena je 1929. godine kao prva javna garaža u centru grada, po planovima ruskog arhitekte Valerija Staševskog.

Nekadašnja zgrada Muzeja automobila u ulici Majke Jevrosime 30

ZBIRKA

Zbirka muzeja se sastoji od oldtajmera, klasičnih automobila, motocikala i drugih prevoznih sredstava koja su obeležila različite epohe. Muzej pruža jedinstvenu priliku da se istraži prošlost auto industrije i da se posetioci upozanju sa različitim predmetima koji su bili deo ove industrije.

U muzeju su bili smešteni i automobili učesnika prve beogradske međunarodne automobilske i motociklističke trke, održane 3. septembra 1939. godine. Ova trka je organizovana  neposredno nakon Hitlerovog napada na Poljsku, pa se atmosfera nadolazećeg rata osećala i u Beogradu. Naime, iako je trebalo da učestvuju i vozači iz Velike Britanije i Francuske, oni su otkazali svoje učešće, a pojavili su se svetski prvaci iz Italije i Nemačke. Jugoslovenski vozači tokom ove trke bili su Boško Milenković i Pavle Melamed .

Plakat prve beogradske međunarodne automobilske i motociklističke trke, održane 3. septembra 1939. godine.

Zbirka sadrži pedeset vozila, od kojih je najstariji Maro Gordon iz 1897. godine. To je tricikl sa motorom jedne i po konjske snage koji se proizvodio u malom francuskom gradu Korbi. Ovo je bilo vozilo na tri točka, drvene karoserije, sa sedištem za dve osobe. Učestvovalo je i u trkama tog doba, ali  početkom 20. veka fabrika je bankrotirala i vozila ovog tipa su prestala da se proizvode. Pored beogradskog primera, još samo jedan muzej u Engleskoj ima ovaj motorni tricikl.

Motorni tricikl Maro Gardon, 1897.

Posebno mesto u zbirci ima automobil  Ford T iz 1925. godine, prvi automobil koji je Bratislav Petković kupio. Ford Model T je automobil koji je proizvodila kompanija Ford Motor od  1908. do  1927. godine. On je predstavljao prekretnicu u razvoju auto industrije jer je njime započela serijska proizvodnja automobila. Ovo je bio i  prvi automobil koji se  istovremeno proizvodio širom sveta u  različitim zemljama: Kanada,  Engleska, Nemačka, Argentina i dr.

Automobil Ford T , 1925.

U nizu originalnih i restaurisanih automobila izdvajaju se i Ford Pilot iz 1902, Lanča Lambda iz 1925, Sitroen B10 iz 1926, Bjuik 28-58  Škoda R6 iz 1929, kao i Mercedes-Benc 300C iz 1955 koji je koristio nekadašnji predsednik SFRJ Josip Broz Tito.  Treba pomenuti i Fiat Gia Džoli iz 1961 koji je služio  predsedniku Titu za obilazak sajmova.

muzej automobila

Fiat gia džoli,1961

Muzej poseduje prateću opremu: točkove, trube, fenjere, radioaparate, alate, vozačke dozvole, postere, trgovačke reklame, registarske tablice, prve saobraćajne propise i zakone. U Muzeju se nalaze i zbirka fotografija, dokumenata, starih alata i opreme, kao i biblioteka sa više hiljada naslova, vitrina sa ličnim stvarima Sretena Kostića, prvog šofera u Srbiji, stare benzinske pumpe, među kojima se izdvaja “Kod slepog šofera” Bože Tvrdišića.

Fotografija stare benzinske pumpe “Kod slepog šofera” Bože Tvrdišića, 1932.

 

Pripremila : Mila Keserović