Скочи на садржај

LOGOR TOPOVSKE ŠUPE

GDE SE NALAZI

Kompleks Jevrejskog prolaznog logora Topovske šupe u Beogradu nalazi se na Autokomandi na Voždovcu, u Tabanovačkoj ulici br. 1.

ISTORIJAT

Logor koji su Nemci organizovali u Topovskim šupama na Autokomandi služio je od avgusta 1941. za zatvaranje Jevreja, i Roma. Logor je tokom tri meseca postojanja prvenstveno služio kao mesto talaca za streljanja  zbog   pretrpljenih gubitaka koje su Nemci imali u borbama sa ustanicima u Srbiji. Prvi logoraši bili su Jevreji iz Banata.  Kasnije  su internirani svi Jevreji muškarci iz Beograda, i na kraju Romi.

Svi, osim retkih slučajeva, ubijeni su u masovnim streljanjima u jesen 1941. godine na stratištima oko Beograda, najviše u Jabuci kod Pančeva.  Posle ubistva 21 nemačkog vojnika kod Topole, general Beme, nemački vojni zapovednik za Srbiju, naredio je 4. oktobra da se, radi odmazde za pobijene vojnike, strelja 2 100 zatvorenika. Sredinom novembra 1941. godine, u logoru Topovske šupe ostalo je najviše 200 do 300 Jevreja.

 

STATUS

Državne institucije u SFRJ su 1979. godine izgradnju kompleksa objekata, autobuske stanice „Jug“ na prostoru gde se nalazio logor Topovske šupe. Projekat za izgradnju stanice „Jug“ predviđao je rušenje svih zatečenih objekata na tom prostoru. Ovaj projekat nikad nije izveden.

U međuvremenu je lokacija logora Topovske šupe zaboravljena, zapuštena i ostala nepoznata široj javnosti. Nakon što je komemorativna ploča koju je postavio Savez jevrejskih opština Srbije 2018. godine ukradena, predstavnici Jevrejske opštine Beograd su, povodom obeležavanja Dana sećanja i hrabrosti 2. maja 2019. godine, otkrili novu memorijalnu ploču. Skupština Srbije donela je u februara 2020. godine Zakon o memorijalnom centru "Staro sajmište" kojim se osniva  Memorijalni centar "Staro sajmište" uređuju njegova organizacija i rad , a  koji  uključuje i prostor Topovske šupe.

Pripremila: Alisa Šarac