Muzej porodice Petronijević

Spomen Kuća Petronijević je zbirka tri povezane porodice koje su delovale na modernizaciji političkog života u Srbiji tokom 19. i početkom 20 veka. Pored težnje za oslobađanjem od viševekovnog feudalnog sistema, članovi porodice Petronijević zaslužni su za stvaranje modernog političkog sistema  po ugledu na zapadno-evropske demokratije. Ovim idejama doprineli su i članovi porodice Piroćanac, i porodice Jurišić Šturm.

Zgradu u ulici Kneza Miloša 19 je projektovao arhitekta Nikola Nestorović 1922. godine, prvenstveno za porodicu Petronijević, uz stanove i radnje za izdavanje. Nestorović je projektovao zgradu simetrične osnove sa po dva bočna svetlarnika sa svake strane i jednim centralnim. U prizemlju su smeštene radnje, na spratu dva biroa i dva manja stana, a na preostala tri sprata po dva velika stana.
Zgrada je sagrađena u akademskom stilu, sa elementima secesije.

Kneza Miloša 19, Beograd

Kuća porodice Petronijević ima arhitektonsku vrednost kao delo arhitekte Nikole Nestorovića, i posebnu kulturno-istorijsku vrednost kao dom porodica Petronijević, porodice Piroćanac i porodice Jurišić-Šturm.

Na vrhu zgrade  na dekorativnim elementima na fasadi nalaze se monogrami Miloša Petronijevića koji je naručio izgradnju zgrade.

Današnji spomen muzej Kuća Petronijević zbirka je koja čuva sećanje na tri porodice koje su bile povezane porodičnim vezama : porodica Petronijević,  porodica Piroćanac, i porodica Jurišić-Šturm.

Avram Petronijević

Značajnija porodična istorija počinje sa  Avramom Petronijevićem  (1791- 1852)  koji je bio predsednik vlade i ministar spoljnjih poslova Kneževine Srbije.  Kao državnik je zapamćen po najdužem manadatu na čelu Vlade tadašnje kneživne Srbije. Govorio nemački, grčki, cincarski, italijanski, francuski i turski jezik. U braku sa suprugom Stanijom (rođenom Karamarković) rodili su se sinovi Ljubomir i Milan.U  Jagodini je osnovao fabriku za proizvodnju stakla, koja je jedna od najranijih staklara na Balkanu. Budući da u Srbiji nije bilo majstora  staklara, Avram Petronijević je doveo zanatlije  iz Češke. Umro je  u Carigradu  1852. godine, tokom zvanične misije, i sahranjen u crkvi Svete Petke na Bosforu.

Milan Petronijević

Milan Petronijević ( 1832- 1914), takođe je bio državnik i diplomata koji je studije filozofije počeo  na beogradskom Liceju. Od 1850. godine studirao je pravo u Minhenu, koje je završio u Hajdelbergu. Govorio je nemački, francuski i grčki jezik. Venčao se  Kleopatrom Karađorđević, ćerkom kneza Aleksandra  Karađorđevića 1855. godine u Sabornoj crkvi u Beogradu. Njihov brak je trajao svega nekoliko meseci, jer je Kleopatra vrlo mlada umrla.Godine 1867 oženio se Jelisavetom Cukić (1837-1915) sa kojom je imao sina Miloša i ćerke Ljubicu i Kosaru.

Porodična fotografija Miloša Petronijevića sa ženom Anđelijom i sinom

Njihov sin dr Miloš Petronijević (1869-1923) je zaslužan za  podizanje zgrade u Ulici Kneza Miloša. On je nastavio porodičnu tradiciju i  završio prava u Nemačkoj i Francuskoj. Radio je kao  inspektor Narodne banke, i kao lični sekretar kralja Aleksandra Obrenovića.  U braku sa Anđelijom Piroćanac , ćerkom ministra i predsednika vlade Milana  Piroćanca, rodio se sin Milan.

Portret Milana  Piroćanca

Anđelija je bila sestričina Pavla Jurišića-Šturma poreklom iz Šlezija (tadašnjaPruska). On je došao u Srbiju 1876. godine, kao predavač na vojnoj akademiji, a potom je bio u aktivnoj vojnoj službi 56 godina, i  učestvovao u 7 ratova.  Bio je lični ađutant kralja Petra Prvog Karađorđevića.

Tako su ove tri porodice povezane porodičnim i istorijskim vezama o kojima svedoče predmeti koje čuva Kuća Petronijević.