GDE SE NALAZI?
Crkva Svetog Marka nalazi se na Tašmajdanu, na adresi Bulevar kralja Aleksandra 17. U blizini su Narodni dom, Stari i Novi dvor i Crkva Sv. Trojice Ruske pravoslavne crkve i zgrada Radio-televizije Srbije .
Oštećena još tokom Prvog svetskog rata, konačno je urušena 1941. kada se zapalio krov crkve pod nerazjašnjenim okolnostima. U crkvi su bili sahranjeni pojedini članovi dinastije Obrenović, a posebno mesto imali su grobovi poslednjeg kraljevskog para iz dinastije: Aleksandra i Drage Obrenović.
ISTORIJAT
Nešto južnije od sadašnjeg zdanja nalazio se do početka Drugog svetskog rata prvobitni hram Svetog Marka. Malih dimenzija, ovaj hram je sagrađen u doba kneza Miloša Obrenovića 1835-1836. godine.
Podignut je na mestu na kojem je beogradski paša pročitao sultanov hatišerif o davanju autonomije Srbije. Ktitor hrama bio je Lazar Panča trgovac, poreklom iz južne Srbije.
ISTORIJAT NOVE CRKVE
Sadašnja Crkva Sv Marka podignuta je u periodu od 1931. do 1940. godine po projektu braće Petra i Branka Krstića. Uzor arhitektama bila je crkva manastira Gračanica, pa svojim izgledom ova crkva ima sve odlike neovizantijske arhitekture. Kada je završena bila je najveći hram u Kraljevini Jugoslaviji. Crkva je duga 62 metra, široka 45 metara, a visina glavne kupole je 60 metara. Mozaik u luneti iznad ulaznog portala prikazuje jevanđelistu Marka i rad je slikara Veljka Stanojevića iz 1961. godine.
UNUTRAŠNJOST CRKVE
Unutrašnjost crkve podeljena je na uobičajan način na: pripratu, naos i oltarski prostor koji je zatvoren pregradom sa ikonama-ikonostasom. Ispod priprate nalazi se kripta gde su 1942.godine, posle rušenja male crkve Sv. Marka, prenete grobnice ktitora crkve Lazara Panče, i kraljevskog para Aleksandra i Drage Obrenović . U naos crkve 1968. godine prenet je sarkofag u kojem je sahranjen car Dušan. Do početka 21. veka crkva nije bila oslikana, ali je poslednjih godina počelo posavljanje mozaika u oltarskom prostoru. Ikonostas hrama, po projektu arhitekte Zorana Petrovića urađen je u mermeru 1992. godine , a ikone u u tehnici mozaika delo su slikara Đure Radlovića iz Beograda, napravljene u periodu 1996—1998. godine. U riznici hrama čuvaju se ikone poznatih ikonopisaca 19. i 20.veka. Neke od najznačajnijih su: Bogorodica Odigitrija (Italo-kritski rad, 16. vek) koja se posle restauracije nalazi u naosu crkve ispred oltara sa leve strane.
Pripremila: Maša Popesković