BOMBARDOVANJE 1941.

U nedeljno jutro 6. aprila 1941. godine nacistička Nemačka započela je bombardovanje Beograda čime je pokrenuta invazija na Kraljevinu Jugoslaviju. Grad je bombardovan u četiri naleta 6. aprila, i ponovo 7, 11. i 12. aprila 1941.  Poginulo je oko 2.500 ljudi, a srušeno i uništeno više stotina zgrada. Bombardovanje je usledilo kao odgovor na demonstracije održane devet dana ranije, 27. marta, protiv pristupanja Trojnom paktu i odbijanja savezništva sa Nemačkom. Posle 11 dana vojska Kraljevine Jugoslavije  je kapitulirala, a Srbiju i Beograd je okupirala nacistička Nemačka.

Tokom aprilskog bombardovanja porušeno je 627 zgrada, a  oštećen0 preko  8.000 zgrada (uključujući deo zgrade Starog dvora). Teško je oštećena Vaznesenjska crkva i brojne druge institucije, među njima i zgrada II beogradske gimnazije na mestu današnje zgrade novinske kuće Politika.  Najznačajniji spomenik kulture, Narodna biblioteka sa 350.000 knjiga, uništena je već prvog dana bombardovanja.

Narodna biblioteka

Narodna biblioteka Srbije osnovana je u vreme kada vladavine kneza Miloša 1832. u knjižari Gligorija Vozarovića. On je naredio da se jedan primerak od svake štampane knjige ustupi biblioteci.

U zgradu  na Kosančićevom Narodna biblioteka Srbije uselila se  1925. godine, iskoristivši prostor u bivšoj fabrici za proizvodnju papira i kartona Milana Vape,  industrijalca i  dobrotvora. Kada je Vapa to zdanje 1921. godine prodao Kraljevini SHS zgrada je adaptirana za potrebe biblioteke. Zgradu je projektovao  arhitekta Branko Tanazević u stilu  arhitekture akademizma.

Zgrada Narodne biblioteke na Kosančićevom vencu (srušena ) Zbirka fotograrfija Muzeja grada Beograda

Zgrada biblioteke pogođena je 6. aprila 1941. prilikom nemačkog bombardovanja Beograda i veliki deo knjižnog fonda je tada uništen. Uništeni su inventari i katalozi, zbirka od preko 1000  rukopisa i povelja od 12. do 17. veka, kartografska i grafička zbirka , zbirke  novina,  zbirka turskih dokumenata o Srbiji,  stare štampane knjige,  lične biblioteke  Vuka Karadžića i Ðure Daničića, kao i celokupna prepiska značajnih ličnosti iz kulturne i političke istorije Srbije i Jugoslavije.

Postojeća zgrada Narodne biblioteke na Vračaru izgrađena je 1973. godine. Zgradu je projektovao arhitekta Ivo Kurtović.

Mesto Narodne biblioteke na Kosančićevom vencu

II beogradska  gimnazija

II beogradska gimnazija

II beogradska  gimnazija (današnja Filološka gimnazija ) jedna od najstarijih beogradskih gimnazija,  osnovna je 1870. godine. Od svog osnivanja ona je menjala imena i mesta, ali se zna da je početak rada vezan za Palululsku školu (današnju Oš Vuk Stefanović Karadžić). Od 1897. nalazila se u zgradi na Bulevaru kralja Aleksandra na placu trgovca Jovana Panđela u zgradi adaptiranoj za potrebe školskog prostora. Ona se nalazila u blizini Batal džamije koja je srušena krajem 19. veka .

Stara zgrada gimnazije na Batal džamiji

Zgrada II beogradske gimnazije u tadašnjoj Peonkarevoj (današna Makedonska ) sagrađena je 1910 godine.  Tokom aprilskog bombardovanja bila je pogođena bombama i teško oštećena. Ostala je samo fasada zgrade, dok je unutrašnjost bila potpuno porušena. U zgradi je poginulo 17 vojnih lica, domar škole i tri učenika. Gimnazija je te školske godine imala ukupno 600 učenika, koji su od jeseni 1941. nastavili školovanje na drugim lokacijama u gradu. Posle Drugog svetskog rata gimnazija je prostorije delila sa drugim beogradskim gimnazijama,(današnjom Petom, Trećom), dok se nije popravila stara zgrada 1947.  Ipak,  1960. godine,  Opština grada Beograda odlučila je da sruši zgradu II beogradske gimnazije da bi se na tom mestu sagradila zgradu za novinsku kuću Politika.

Na mestu nekadašnje zgrade II beogradske 1968.godine podignuta je nova zgrada Politike prema projektu arhitekata Uglješe Bogunovića i Slobodana Janjića. Projekat nebodera od 17 spratova je bio u skladu sa modernim internacionalnim arhitektonskim stilom.